دستگاه خشک کن یکی از ماشین آلات با سود دهی بسیار بالا و هزینه کم در تولید چیپس میوه است.خط تولید چیپس میوه جات به راحتی و با ماشین آلات ارزان قیمت راه اندازی شده و سودی بالای 100% دارد. این دستگاه خشک کن با رطوبت‌گیری انواع مواد غذایی (سبزی، میوه، گوشت..) از رشد باکتری‌ها و قارچ‌ها جلوگیری کرده و عمر موادِ غذایی را افزایش می‌دهد. از طرفی حجم و وزن را به‌طور چشم‌گیری کاهش می‌دهد.
خشک‌کردن مواد غذایی از قدیم مرسوم بوده. اما امروزه تنوع و سرعت در روش‌های خشک‌کردن به‌وسیله خشک‌کن‌های صنعتی افزایش‌یافته است.البته استفاده دستگاه خشک‌کن صنعتی تنها به مواد غذایی محدود نمی‌شود. با دستگاه های خشک کن صنعتی سبزی می‌توان انواع مواد شیمیایی (صابون، خمیر الکترود، رطوبت‌گیر پا، پودرهای شوینده…) را رطوبت‌گیری کرد.
خشک کردن به روش طبیعی یا دستگاه خشک‌کن؟
روش طبیعی
درروش طبیعی مواد غذایی را در فضای باز یا گلخانه‌ای و زیر نور مستقیم خورشید (آفتاب خشک) یا زیر سایه (سایه‌خشک) قرار می‌دهند. در این روش مواد غذایی در معرض انواع آلودگی‌ها و حشرات موزی قرارگرفته و هیچ کنترلی هم بر کیفیت رطوبت‌گیری وجود ندارد. در این روش زمان رطوبت‌گیری بسیار طولانی‌تر از روش صنعتی است. درروش سنتی احتیاج به فضای مسطح و با مساحت زیاد هم محدودیت‌هایی را به وجود میاورد.
روش صنعتی(دستگاه خشک‌کن)
درروش صنعتی انواع ماشین‌آلات خشک‌کن صنعتی با فناوری‌های متفاوت تولید می‌شوند که هرکدام کاربرد خود رادارند.همانند خشک‌کن‌های ماکروویوی که با امواج رادیویی محصولات را رطوبت‌گیری می‌کنند یا خشک‌کن‌های تصعیدی که برای مواد غذایی حساس به حرارت استفاده‌شده و از طریق انجماد محصولات و تولید خلع رطوبت مواد غذایی را گرفته و خشک می‌کنند.
اما هزینه این مدل خشک‌کن‌ها بسیار بالا است. درنتیجه قیمت تمام‌شده محصول را بالا می‌برد.بهترین گزینه برای رطوبت‌گیری محصولات غذایی و شیمیایی استفاده از دستگاه خشک‌کن حرارتی است که ارزان و به‌صرفه بوده و کیفیت رطوبت‌گیری بالایی هم دارد.
جدول مقایسه دستگاه خشک‌کن میوه و سبزی البرز ماشین کرج
| نام خشک کن | ابعاد (سانتیمتر) | ظرفیت | ولتاژ-برق مصرفی | مشعل | قدرت مشعل | تعداد سبد | ظرفیت تولید | زمان خشک کردن میوه |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| دستگاه خشک‌کن تک توزین | 150*100*210 | 100 الی 150 کیلوگرم | 1/5کیلووات-تکفاز-220 ولت | گازی، گازوئیلی | 8000 کالری | – | بسته به نوع محصول | بسته به نوع محصول |
| دستگاه خشک‌کن دو توزین | 250*100*210 | 200 الی 300 کیلوگرم | 1/5کیلووات-تکفاز-220 ولت | گازی، گازوئیلی | 8000کالری | 60 الی 70 سبد | بسته به نوع محصول | بسته به نوع محصول |
| دستگاه خشک‌کن تونلی (کانتینیوس) | 1200*250*300 | 1 تن ورودی در هر بار استفاده | 7/5کیلو وات،سه فاز،380 ولت | گازی،گازوئیلی | – | 1000 سبد | بسته به نوع محصول | بسته به نوع محصول |
انواع دستگاه خشک کن حرارتی
دستگاه خشک‌کن کابینی:
خشک‌کن کابینی بهترین و به‌صرفه‌ترین مدل خشک‌کن در بازار است. این مدل خشک‌کن فضای بسیار کمی را اشغال می‌کند. ازاین‌رو برای کارگاه‌ها و مشاغل خانگی بهترین گزینه محسوب می‌شود. از طرفی مصرف انرژی پایین‌تری داشته و با برق تک فاز هم کار می‌کند.
در این خشک‌کن‌ها مواد غذایی در یک فضای کابینی بسته و در سینی‌هایی چندطبقه قرار می‌گیرد. محصول موردنظر با حرارت مصنوعی (برق، گاز، گازوئیل) خشک می‌شود.
دستگاه خشک‌کن تونلی (کانتینیوس):
این مدل دستگاه خشک‌کن مناسب برای کارخانه جات بزرگ و با حجم تولید بالا طراحی‌شده است.شکل ظاهری دستگاه همانند یک تونل دو سرباز است که محصول از یک‌سوی دستگاه واردشده و از سوی دیگر رطوبت‌گیری و خارج می‌شود.
دستگاه خشک‌کن در دو مدل نواری و واگنی طراحی و تولید شده که نمونه نواری مخصوص محصولات با چسبندگی پایین(سبزی،چوب بستنی…) و نمونه واگنی برای محصولات با چسبندگی بالا(گوجه،سیب،هلو،..) است.
دستگاههای خشک کن میوه و سبزی در چه مکان‌هایی استفاده می‌شوند؟
1-کارگاه‌ها و کارخانه جات خشک‌کن میوه و سبزیجات
2- کارگاه‌ها و کارخانه جات تولید محصولات دریایی (ماهی و میگو….) خشک‌شده
3-کارخانه جات تولید نمک دریا
4-کارگاه‌ها و کارخانه جات تولید رطوبت‌گیر
5-کارخانه جات تولید صابون
7-کارخانه جات تولید خمیر الکترود
8-عصاری (خشک‌کردن انواع گیاهان دارویی)
9-قنادی‌ها (خشک‌کردن انواع میوه)
10-رستوران‌ها (خشک‌کردن انواع میوه، سبزی و سیفی جات)
11-میوه‌فروشی‌ها (خشک‌کردن انواع میوه‌جات مازاد استفاده. کیوی، هلو، سیب، پرتقال….)
12-منازل (خشک‌کردن انواع سبزی و میوه‌جات)..
چه نکاتی در زمان رطوبت‌گیری دستگاه خشک کن مؤثر است؟
ضخامت
در محصولات غذایی میزان ضخامت مواد اولیه در زمان رطوبت‌گیری تأثیر مستقیم دارد.
ذات محصول
شاید میزان آب موجود در یک‌تکه گوجه از یک‌تکه گوشت بیشتر باشند و هر دو هم یک ضخامت را داشته باشند.اما تکه گوشت دیرتر خشک می‌شود.نوع مواد اولیه در زمان رطوبت‌گیری تأثیر گزار است.
حرارت پذیری محصول
در مواد شیمیایی حرارت پذیری بالاتر است.درنتیجه می‌توان با دما و سرعت بیشتر رطوبت‌گیری کرد.اما در مواد غذایی به دلیل ظرافت و حساسیت محصول نمی‌توان از دمای بالا استفاده کرد.
مزایایِ استفاده از محصولات خشک‌شده برای تولیدکنندگان
طول عمر بالا
دغدغه بسیاری از تولیدکنندگان فاسدشدن محصولات است. این نکته حساسیت را افزایش می‌دهد.با روش خشک‌کردن، محصول شما به‌راحتی فاسد نشده و عمر بسیار طولانی خواهد داشت.
فروش در تمام فصول
با افزایش طول عمر محصولات غذایی خشک‌شده میوه ،محدودیت در فصول از بین می‌رود. می‌توانید انواع میوه و سبزی‌ها مختلف را به‌راحتی خشک کرده و در چهارفصل سال به فروش برسانید.
کاهش هزینه تأمین و نگهداری و حمل‌ونقل با دستگاه خشک‌کن
حجم و وزن محصولات خشک‌شده میوه کاهش پیدا می‌کند.درنتیجه در کاهش هزینه حمل‌ونقل و انبار مواد غذایی خشک‌شده تأثیر بالایی دارد.
مزیت دستگاه خشک کن صنعتی نسبت به روش‌های سنتی
سرعت‌بالا
سرعت رطوبت‌گیری با خشک‌کن‌های صنعتی چندین برابر روش سنتی است. درنتیجه صرفه‌جویی زیادی در زمان را در پی دارد.
بهداشت بالا
با خشک‌کن صنعتی نیازی به زیرورو کردن محصول نیست. درنتیجه کمترین میزان تماس با دست وجود دارد.
تمام‌خودکار
خشک‌کن‌های صنعتی نیازی به نیروی کار زیادی ندارند. پس تا جای امکان نیاز به منابع انسانی و هزینه‌های آن از بین می‌رود.
دمای کنترل‌شده در دستگاه خشک کن
دمای رطوبت‌گیرهای صنعتی توسط حس‌گر با حساسیت یک‌دهم درجه کنترل می‌شود. درنتیجه تسلط بیشتری بر تولید وجود داشته و محصول پایانی در بهترین کیفیت تولید می‌شود.
کنترل و پیش‌بینی زمان رطوبت‌گیری
همان‌طور که گفته شد دمای خشک‌کن‌های صنعتی قابل‌کنترل است. در پی آن زمان رطوبت‌گیری محصول را به‌راحتی و با یک‌بار آزمون می‌توان به دست آورد. این امر باعث افزایش تسلط بر تولید و کیفیت نهایی محصول می‌شود.
فضای کم
خشک‌کن‌های صنعتی برخلاف روش سنتی نیاز به فضای زیای ندارند. از این نوع خشک‌کن‌ها حتی در یک انباری کوچک هم می‌توان استفاده کرد.
حجم تولید بالا
سرعت زیاد رطوبت‌گیری باعث افزایش تولید و در پی آن افزایش سوددهی می‌شود.
کیفیت بهتر محصول پایانی
کنترل بر دما و زمان محصول نهایی را یکدست‌تر و زیباتر می‌کند. حتی می‌توان محصول را بر اساس نیاز و سلیقه‌ی مشتری رطوبت‌گیری کرد.
